TABIIY GAZ (METAN) VA NEFTNING YO’LDOSH GAZLARIDAN SUYUQ YOQILG’I VA AROMATIK UGLEVODORODLAR OLISH

Samarqand davlat universiteti, bajaruvchi:Normurod Fayzullayev

Kimyo sanoati, polimer mate-riallar ishlab chiqarish va foy-dalanish bilan bog’liq korxona-lar.

Tadqiqot natijalari Web of Science hamda Scopus ma’lumotlar bazasida indeksasiyalangan jurnallarda chop etiladi.

Aromatik uglevodorodlar asosan, benzol, toluol, etil-benzol va ksilollar neft kimyosi sanoatida muhim kimyoviy mahsulotlardir. Hozirgi vaqtda aromatik uglevodorodlar neft frak-siyalaridan katalitik ri-forming usulida olinmoqda. Ammo neft zahiralari kamayib borayotgan bir vaqtda aromatik uglevodo-rodlarning muqobil manba-larini izlab topishga talab ortmoqda. Aromatik uglevo-dorodlar olishning muqobil manbalaridan biri tabiiy gaz, neft yo’ldosh gazlari (S1-S4 uglevodorodlar) dir. Quyi alkanlarni aromat-lashdan maqsad 2 ta: yuqori oktan sonli suyuq yoqilg’i olish va neft kimyosi sin-tezi uchun alohida aromatik uglevodorodlar olishdan iborat.

Tabiiy gaz(metan)dan va neft yo’ldosh gazlaridan suyuq yoqilg’i sintezi jarayoni oqimli reaktorda, 600-8000S da, P = 0,1 MPa da, metan:argon = 1:1; tabiiy gaz:argon=1:1 nisbatlarda o’tkaziladi. Iqtisodiy samara xorijdan olib kelinayotgan katalizatorlarni mahalliy-lashtirish, yangi moddalar olish va texnologik jarayon-larni optimallashtirish imkonini beradi.

Manzil:140104, O`zbekiston, Samarqand shahri, Universitet xiyoboni,15-uy

Telefon:+998 66 2391501,2391940,2391418

Faks:+998 66 2391553, 2391561

Email:devonxona@samdu.uz